-
23.12.2024 -
6 min czytania
Najnowsze
9 min czytania
Co dzieje się w organizmie, kiedy spożywasz posiłek?
Zacznijmy od podstaw.
Spożywanie posiłku uruchamia szereg procesów w organizmie, które mają na celu rozkład jedzenia na mniejsze cząstki. Dzięki temu składniki odżywcze mogą zostać wchłonięte i wykorzystane. To nazywamy trawieniem.
Trawienie zaczyna się w momencie, gdy jedzenie trafia do jamy ustnej. Połknięte kęsy trafiają do żołądka, w którym działają kwas solny i inne enzymy.
Z żołądka pokarm przechodzi do jelita cienkiego, gdzie jedzenie rozkładane jest do tak małych cząsteczek, by Twój organizm bez problemu mógł je przyswoić i wykorzystać. Wśród nich znajdują się aminokwasy (pojedyncze cząsteczki białek), kwasy tłuszczowe (cząsteczki tłuszczów) i glukoza (strawione węglowodany).
Dzisiaj rozmawiamy o ilości posiłków w ciągu dnia. Dlatego skupimy się właśnie na glukozie. Skąd to powiązanie? Sprawdźmy!
Sprawdź
diety NTFY
Jak regularne posiłki wpływają na zdrowie?
Wiesz już, co dzieje się, kiedy coś jesz. Pójdźmy o krok dalej.
Jednym z najważniejszych procesów, które uruchamia jedzenie, jest stabilizacja poziomu (wspomnianej wcześniej) glukozy we krwi.
Po posiłku poziom tego cukru we krwi wzrasta. To naturalne i potrzebne zjawisko. W końcu jemy po to, aby dostarczyć sobie energię – właśnie glukozę.
W odpowiedzi na to trzustka wydziela insulinę – hormon, który pozwala komórkom wykorzystać dostarczoną energię. Insulina „otwiera drzwi” komórek w Twoim ciele i pozwala im wpuścić glukozę do środka.
Prawidłowe stężenie cukru we krwi wpływa na Twoje samopoczucie i zdolność koncentracji. Kiedy jest stabilne, masz energię do działania i nie odczuwasz nagłych napadów głodu.
Czym są „skoki cukru”? Warto wiedzieć, jeśli myślisz o regularnych posiłkach!
Kiedy organizm nie otrzymuje jedzenia przez dłuższy czas, poziom glukozy we krwi zaczyna spadać. Często słyszymy: cukier mi spadł, muszę zjeść coś słodkiego. To właśnie objaw hipoglikemii – obniżonego stężenia glukozy we krwi. Często sięgamy wtedy po szybką przekąskę.
To nagłe i dość pozorne uczucie głodu (które może zdarzyć nam się nawet kilkanaście minut po nieprawidłowo zbilansowanym posiłku) utrudnia podejmowanie zdrowych wyborów żywieniowych. Najczęściej decydujemy się wtedy na niskoodżywcze słodkie lub słone przekąski.
Co wtedy się dzieje? Następuje proces trawienia, poziom cukru szybko wzrasta, ponownie wydziela się insulina, glukoza szybko trafia do komórek i… znowu odczuwamy głód.
No właśnie – „skoki cukru we krwi” to nagłe wzrosty i spadki poziomu glukozy krążącej w organizmie. Poziom cukru we krwi zmienia się w ciągu dnia w zależności od tego, co i kiedy jesz.
Gwałtowny wzrost jest jednak krótkotrwały. Poziom cukru szybko spada, często poniżej wartości wyjściowej. To wspomniana wcześniej hipoglikemia, która może objawiać się osłabieniem, uczuciem głodu, drażliwością, trudnościami z koncentracją czy ochotą na więcej słodyczy. Taki cykl prowadzi do błędnego koła – sięgasz po kolejny szybki zastrzyk energii, co ponownie wywołuje skoki glukozy.
Dlaczego warto jeść regularne posiłki? Poznaj 3 największe korzyści
Znasz już podstawowe mechanizmy. Dzięki temu o wiele łatwiej będzie Ci zrozumieć, jak to ile posiłków dziennie uwzględnisz w swoim jadłospisie, będzie wpływać na Twoje zdrowie.
Poznaj 3 największe zalety regularnego jedzenia.
1. Regularność posiłków a samopoczucie
Twoje ciało potrzebuje stałego dopływu energii, aby funkcjonować prawidłowo przez cały dzień. Kiedy jesz regularnie, organizm ma dostęp do energii. Stały poziom glukozy we krwi wiąże się z większą wydajnością intelektualną i brakiem napadów głodu.
Jeśli jednak pomijasz posiłki, poziom glukozy zaczyna spadać. Na początku możesz odczuwać lekkie osłabienie, ale z czasem pojawiają się trudności z koncentracją, drażliwość i zmęczenie. To naturalna reakcja organizmu, który próbuje zaoszczędzić energię.
Dla Twojego mózgu, który działa niemal wyłącznie „na glukozę”, to sygnał alarmowy. Stąd pojawia się nagła ochota na przekąskę, najczęściej słodką.
Efektem regularnych posiłków będzie skuteczne unikanie takich sytuacji. To sposób, by utrzymać dobre samopoczucie przez cały dzień.
2. Regularne posiłki a odchudzanie
Wiele osób, które chce schudnąć, skupia się na ograniczeniu kalorii, zapominając o spożywaniu posiłków w przemyślanych, ok. 4-godzinnych odstępach. To błąd. Chociaż faktycznie konieczną składową skutecznej redukcji jest deficyt energetyczny, to należy podejść do niego z głową.
Jedzenie o stałych porach pomaga uniknąć napadów głodu i niekontrolowanego podjadania. Jak już wiesz, kiedy poziom cukru we krwi spada zbyt mocno, organizm domaga się szybkiej dostawy energii. Najczęściej kończy się to sięganiem po wysokokaloryczne przekąski, które niweczą efekty diety.
Stałe pory jedzenia wspierają także Twoją przemianę materii. Regularne spożywanie posiłków wspomaga pracę układu pokarmowego – łatwiej nam kontrolować ewentualne problemy trawienne czy zaparcia.
Jeśli masz problem z regularnością, spróbuj planować swoje posiłki dzień wcześniej. Wybieraj pełnowartościowe produkty, które zapewnią Ci sytość na dłużej. Kasze, pełnoziarniste pieczywo, warzywa i źródła białka sprawdzą się doskonale.
Możesz wybrać także dietę pudełkową Daily (lub inny ulubiony wariant menu) – dzięki temu regularne spożywanie posiłków stanie się łatwiejsze. Wystarczy otworzyć, podgrzać i cieszyć się zdrowym daniem.
3. Profilaktyka cukrzycy a zdrowa dieta i regularne posiłki
Cukrzyca typu 2 to choroba dietozależna. Jej rozwój często wiąże się z niezdrowymi nawykami żywieniowymi, nieprawidłowym stylem życia, otyłością czy brakiem aktywności fizycznej. Zmiana stylu życia – wprowadzenie zdrowej diety, regularne spożywanie posiłków, aktywność fizyczna oraz utrata masy ciała może znacznie zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia.
Wahania poziomu cukru i gwałtowne skoki glikemii to sygnał alarmowy. Jeśli zdarzają się zbyt często, komórki przestają reagować na insulinę tak skutecznie jak wcześniej. W dłuższej perspektywie prowadzi to do trwałego podwyższenia poziomu cukru we krwi.
Efekt regularnego jedzenia posiłków? Brak wahań gospodarki węglowodanowej i skuteczna profilaktyka cukrzycy.
Bibliografia
- Charzewska, J., Wajszczyk, B., Chabros, E., Rogalska-Niedzwiedz, M., & Chwojnowska, Z. (2003). Aspekty zdrowotne częstości spożywania posiłków – nowe spojrzenie na tradycyjne zwyczaje. Żywienie Człowieka i Metabolizm, 1(30), 68-75.
- Sobalik, M. (2024). Cukrzyca typu II – znaczenie leczenia dietetycznego. Pielęgniarstwo Specjalistyczne, 1(43).
- Gawrych, N., Lutyńska, K., Marchewka, K., & Olszewska, A. M. (2022). Fakty i mity na temat zdrowego stylu życia w opinii kobiet i mężczyzn. Akademia Zarządzania, 6(2).
- Nalepa, D., Weber, D., Rogala, R., & Charzyńska-Gula, M. (2016). Wpływ ilości spożywanych posiłków na wartość wskaźnika BMI. Journal of Education, Health and Sport, 6(3).
- Gruszka, J., & Malczyk, E. (2012). Sposób żywienia pacjentów zgłaszających się do gabinetu dietetycznego. Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 3(45).
- Gawęcki, J., Berger, S., & Brzozowska, A. (2011). Żywienie człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Ciborowska, H. (2021). Żywienie zdrowego i chorego człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
