-
14.09.2022 -
7 min czytania
Najnowsze
4 min czytania
Anemia – objawy, przyczyny, rozpoznanie, rodzaje niedokrwistości
Anemia zwana inaczej niedokrwistością objawia się zmniejszonym stężeniem hemoglobiny w organizmie. Choć zwykle kojarzona jest z niedoborem erytrocytów nie musi tak być. Objawy anemii równie często obejmują inne nieprawidłowości w obrębie czerwonych krwinek. Zdiagnozowanie niedokrwistości może mieć poważne konsekwencje zdrowotne, dlatego zaleca się szczególną dbałość o spożywane produkty. Jak powinna wyglądać dieta przy anemii i jej leczenie?
Objawy anemii. Jak je rozpoznać?
Jednym z głównych składników krwi są erytrocyty. Wytwarza je szpik kostny, czyli najważniejszy narząd krwiotwórczy w organizmie człowieka. Zawartość erytrocytów we krwi określa się poprzez podanie tzw. hematokrytu, czyli stosunku objętości czerwonych ciałek do objętości pełnej krwi.
Objawy anemii obejmują przede wszystkim zmniejszenie ilości hemoglobiny (Hb) w czerwonych krwinkach. Podstawowym objawem anemii jest spadek poziomu hemoglobiny poniżej określonego poziomu:
- poniżej 13 g/dl u mężczyzn;
- poniżej 12 g/dl u kobiet (w tym poniżej 11 g/dl u kobiet w ciąży).
Można wyodrębnić kilka stopni zaawansowania niedokrwistości:
- łagodną – poziom Hb utrzymuje się na poziomie 10-12 g/dl (lub 13 g/dl u mężczyzn);
- umiarkowaną – poziom Hb utrzymuje się na poziomie między 8 a 9,9 g/dl;
- ciężką – Hb wskazuje między 6,5 a 7,9 g/dl;
- zagrażającą życiu – zawartość hemoglobiny we krwi spada poniżej 6,5 g/dl.
Zasadniczo wyodrębnia się dwa rodzaje hemoglobiny – wynikającą z nieprawidłowego przebiegu procesu krwiotwórczego albo nadmiernego krwawienia. W pierwszym przypadku winę za niedokrwistość ponosi niedobór substancji i związków chemicznych biorących udział w wytwarzaniu krwi, m.in. kwas foliowy, żelazo, witamina B12). W rezultacie erytrocyty wprawdzie powstają, ale są niepełnowartościowe. W drugim przypadku niedokrwistość jest spowodowana przez krwotok wewnętrzny lub zewnętrzny.
W medycynie rozróżnia się również inne podtypy tej choroby, m.in. wynikającą z chorób przewlekłych jak nowotwór lub związaną z upośledzonym przetwarzaniem żelaza.
Pojedyncze objawy anemii mogą być niespecyficzne, zwłaszcza u osób starszych, dlatego w przypadku podejrzenia niedokrwistości warto niezwłocznie wdrożyć zmiany w trybie życia, a w razie potrzeby także leczenie. Do najpopularniejszych symptomów należy:
- spadek tolerancji zmęczenia;
- duszności utrzymujące się nawet w trakcie spoczynku;
- blada skóra;
- wypadanie włosów;
- brak apetytu;
- wczesne siwienie.
W krańcowych przypadkach niedokrwistość może prowadzić nawet do niewydolności mięśnia sercowego i zawału.
Sprawdź
diety NTFY
Dieta przy anemii. Jaka powinna być?
Dieta przy anemii powinna uwzględniać produkty bogate w żelazo. Można do nich zaliczyć m.in. jajka, mięso i jego przetwory, produkty pełnoziarniste, nasiona roślin strączkowych, orzechy, tofu, zielone warzywa (np. jarmuż, brukselka, brokuł).
Zdecydowanie należy unikać produktów, które ograniczają przyswajanie żelaza jak fityniany, szczawiany i taniny. Warto również limitować spożycie produktów bogatych w wapń. Jego duże ilości hamują przyswajanie żelaza niehemowego.
W określonych przypadkach dieta przy anemii może uwzględniać suplementację preparatami żelaza. Przed zrobieniem zakupów w aptece skonsultuj jednak swój stan zdrowia ze specjalistą.
Dietetycy zwracają uwagę na kilka prostych zasad, które pozwolą ograniczyć utratę wartościowych związków z przygotowywanych potraw:
- obróbkę termiczną produktów należy ograniczyć do minimum – jeśli to możliwe, jedz produkty surowe, gotowanie, duszenie i pieczenie powinno być możliwie krótkie, a ze smażenia najlepiej w ogóle zrezygnować;
- produkty z dużą zawartością folianów należy gotować krótko, w małej ilości wody;
- staraj się nie przechowywać zbyt długo zielonych roślin liściastych w miejscu, gdzie mają one kontakt ze światłem i słońcem, najlepiej zjadaj je na bieżąco lub trzymaj w lodówce.
W menu Nice To Fit You znajdziesz aż 7 zróżnicowanych diet, wśród których z pewnością znajdziesz rozwiązanie dla siebie. Jeśli Twój organizm potrzebuje wzmocnienia, polecamy wysokobiałkową dietę ProActive. Duża zawartość mięsa, nabiału i roślin strączkowych sprawi, że nie będziesz musiał martwić się o niedobór protein na co dzień.
Jak wygląda leczenie anemii?
Leczenie anemii zaczyna się od znalezienia jej przyczyny. W przypadku choroby wynikającej z niedoborów mikro- i makroskładników leczenie polega przede wszystkim na zmianie nawyków żywieniowych, wprowadzeniu odpowiedniej suplementacji i utrzymaniu właściwych założeń dietetycznych. Bardzo często w przypadku odpowiednio wcześnie wdrożonej kuracji możliwe jest pełne wyleczenie anemii. Leczenie anemii jest możliwe nawet przy diecie wegańskiej lub wegetariańskiej, gdzie typowym problemem jest właśnie niedobór żelaza.
Znacznie większe trudności powoduje m.in. anemia złośliwa, zwana chorobą Addisona-Biermera. Jest to choroba autoimmunologiczna, której leczenie trwa całe życie i sprowadza się do walki z zaburzeniami wchłaniania. Okazuje się jednak, że w tym przypadku dieta nie będzie miała znaczenia terapeutycznego, ponieważ sedno problemu nie leży w niedoborach żywieniowych.
Nasza Oferta
Twój wybór
Plus 35 dań
do wyboru w codziennym menu!
od 76,49 zł / dzień
Nice To Fit You – dieta, z którą wszystko można
Bibliografia:
https://dietetycy.org.pl/choroba-addisona-biermera/
https://dietetycy.org.pl/anemia-a-suplementy-zelaza/
https://dietetycy.org.pl/dieta-przy-niedokrwistosci/
https://dietetycy.org.pl/zywienie-niedokrwistosci-niedoboru-zelaza/
https://www.mp.pl/pacjent/hematologia/choroby/152170,niedokrwistosc-anemia
