Poradnik 5 min czytania 06.05.2022

Nietolerancja glutenu – jaka powinna być dieta bezglutenowa?

Średnia ocena: 3.91

NTFY

Podziel się opinią

Udostępnij artykuł

Light LG&DF

Mniej glutenu, bez nabiału i mięsa. Ryby są! Lekka, antyoksydacyjna, wspierająca trawienie i odporność!

Zamów dietę

Zobacz wiecej

Spis treści

Jak rozpoznać nietolerancję glutenu? 5 najczęstszych symptomów

Na przestrzeni lat można zaobserwować lawinowy wzrost osób cierpiących na problemy żołądkowo-jelitowe po spożyciu produktów zawierających gluten. Czym charakteryzują się choroby glutenozależne i jak rozpoznać nietolerancję glutenu?

Czym jest gluten? W jakich pokarmach jest? Co powoduje?

Gluten to mieszanina białek pochodzenia roślinnego – gluteniny i gliadyny, które znajdują się w niektórych zbożach. Dlatego obecność glutenu kojarzona jest głównie z makaronem, pieczywem, czy płatkami owsianymi.

Najwięcej glutenu znajduje się w pszenicy, życie i jęczmieniu, czyli surowcach wykorzystywanych do wytwarzania mąki i produktów z jej dodatkiem. Można go jednak znaleźć również tam, gdzie to składu produktów trafia skrobia, a więc w nabiałach, wędlinach, czy słodyczach. Ten związek jest chętnie używany jako nośnik smaku.

U niektórych osób po spożyciu glutenu w organizmie pojawia się stan zapalny. Przyczyną nietolerancji pokarmowej jest nieprawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego, który rozpoznając określoną substancję jako zagrożenie, zaczyna masowo produkować przeciwciała.

Wynika to ze złożonej budowy związku, który zawiera bardzo dużo glutaminy i proliny, natomiast w postaci niestrawionej łatwo aktywuje i podrażnia system odpornościowy.

Choć przyjęło się sądzić, że nietolerancja glutenu to jednolite pojęcie, w rzeczywistości wyróżnia się kilka jednostek chorobowych glutenozależnych. Do najpopularniejszych należy:

nieceliakalna nadwrażliwość na gluten,
alergia na gluten,
celiakia,
choroba Dühringa.

Przyczyny tych chorób mogą być podobne, ale przebieg i objawy będą różniły się między sobą, podobnie jak diagnostyka i zalecenia medyczne. Dlatego przed podjęciem leczenia zawsze trzeba zasięgnąć porady alergologa lub gastroenterologa.

Daily

Smart

Smart Wege

Poznaj diety

Objawy nietolerancji glutenu

Nietolerancja glutenu może wywoływać szereg negatywnych skutków, z których nie wszystkie muszą wystąpić łącznie. Najczęściej pojawiają się objawy jelitowe, ale mogą im towarzyszyć również symptomy skórne, neurologiczne, hormonalne i związane z płodnością.

Objawy jelitowe

Przykładowo, u chorych na celiakię wyróżnia się jej odmianę pełnoobjawową oraz skąpoobjawową. Ta pierwsza, choć zdarza się rzadziej, jest znacznie bardziej uciążliwa. Wśród jej objawów wymienia się:

tłuszczowe i wodniste biegunki,
uczucie wzdętego brzucha,
niedobór witamin i minerałów,
niekontrolowany spadek masy ciała.

W przypadku celiakii skąpoobjawowej objawami może być np. zgaga, nudności, wymioty, bóle brzucha.

Objawy skórne

W zależności od stopnia rozwoju choroby i cech osobniczych objawy mogą objąć m.in. uczulenie skórne, wysypki, zapalenia, wypryski i zaczerwienienia.

Objawy neurologiczne

Problemy natury neurologicznej po spożyciu glutenu to zazwyczaj napady apatii, depresji, otępienia, ale też nadmierne rozdrażnienie i agresja.

Objawy związane z płodnością

W skrajnych przypadkach może wystąpić obniżenie libido, niepłodność, zaburzenie miesiączkowania oraz zahamowania rozwoju płodu.

Objawy hormonalne

Wtórne objawy nietolerancji glutenu to także zaburzenia wydzielania innych hormonów, które mogą doprowadzić do powstania choroby Hashimoto, choroby Addisona, czy choroby Gravesa-Basedowa.

Co ciekawe, u dzieci najczęściej występują objawy jelitowe, ale w miarę dorastania mogą je również uzupełnić inne dolegliwości.

Rozpoznanie nietolerancji glutenu wymaga uważnej diagnostyki. Stosowane metody najczęściej obejmują testy serologiczne na obecność ściśle sprecyzowanych przeciwciał – m.in. anty-tTg, anty-DGP i anty-GAF oraz oznaczenie we krwi hemoglobiny, kwasu foliowego i żelaza.

Kolejny etap badań może objąć również testy histopatologiczne, czyli pobranie próbek tkankowych z jelita cienkiego. Ta metoda najczęściej jest stosowana u osób, które znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka.

Warto pamiętać, że wiele przypadłości związanych z przewodem pokarmowym daje objawy zbliżone do nietolerancji glutenu. Można do nich zaliczyć m.in. Zespół Jelita Nadwrażliwego (IBS), nietolerancję laktozy, czy różnego rodzaju stany zapalne jelit.

Jak wygląda dieta bezglutenowa?

Wdrożenie diety bezglutenowej na początku może budzić sporo wątpliwości. Przecież większość z nas jest przyzwyczajona do płatków owsianych, pizzy, czy makaronu. Na szczęście obecnie na półkach sklepowych nie brakuje już produktów oznaczonych jako „Gluten Free”.

Dieta bezglutenowa zakłada eliminację takich składników jak:

mąki oraz wyroby z pszenicy, pszenżyta, owsa, jęczmienia i żyta,
gotowe konserwy,
kasze, płatki i makarony zawierające ww. składniki,
alkohole powstałe z udziałem zbóż,
słodycze zawierające mąki zbożowe (np. wafelki, batoniki).

Podczas zakupów warto dokładnie analizować skład produktów, nawet jeżeli producent twierdzi, że jego wyroby są w pełni bezpieczne dla osób chorych. Coraz więcej firm farmaceutycznych decyduje się także produkcję leków i suplementów pozbawionych glutenu.

Jeżeli nie masz pomysłu, jak zacząć dietę bezglutenową i kojarzy Ci się ona z monotonnym i jałowym jedzeniem, sprawdź ofertę Nice To Fit You. Mamy dla Ciebie jadłospis Balance LG&DF o maksymalnie zredukowanej zawartości glutenu. Znajdziesz w nim dużo pożywnych ryb oraz zdrowych warzyw i owoców.